Uluslararası Tahkim Ne Demektir?

Yerel mahkemelere benzeyen uluslararası tahkim, yerel mahkemelerde yer almaz. Nedeni de hakem adı altında kurulan özel hakemlerin huzurunda gerçekleşmesidir. Peki, Uluslararası Tahkim Ne Demektir?

Uluslararası Tahkim Neden Kullanılır?

Uluslararası uyuşmazlık çözümünün melez formu olarak da bilinen uluslararası tahkim, medeni hukuk ve ortak hukuk unsurlarını içermektedir. Taraflarda oluşan uyuşmazlıkların çözümü için tahkim usul tasarlama hususunda oldukça büyük bir fırsat sunabilmektedir. Uluslararası Tahkim, eyaletten eyalete değişen ticari uyuşmazlıkları dahi içeren bir terim olan ‘arbitrable’ kısmında yer alır. Özellikle şirketler, diğer ticari işletmeler ile olan ticari sözleşmelerinde uluslararası tahkim kurallarında belirtilen antlaşmaları dahil ederek işlem yaparlar. Böylelikle antlaşma ile ortaya çıkabilecek her türlü sorunlarda geleneksel mahkemelere başvurmak yerine tahkime gitmek zorundadır. Başvuru sözleşmesi, yalnızca uyuşmazlık sorunu ortaya çıktıktan sonra yapılan bir antlaşmadır.

Yatırım Tahkimi Ne Demektir?

Günümüzde artık sıklıkla rastladığımız tahkim türlerinden biri de, yatırım tahkimidir. Temelinde ikili ya da çok taraflı yatırım antlaşmaları, uluslararası yabancı yatırımcıların devletlere ilişkin tahkim işlemleri olarak geçmektedir. Ayrıca devletin tahkim için yerel yasalara izin vermesi de denilebilir. Yatırım tahkimi, devletin özel yarımların kamulaştırılması adına kullanılabilen tek yoldur.

Uluslararası Tahkim ve Kuralları Nelerdir?

Tüm devletlerin bir uluslararası tahkim kurulu vardır. Bu kurulda çözülmesi gereken uyuşmazlıkların çözümüne dair, tahkim kurallarının kullanılması sağlanır. En çok ve en iyi bilinen tahkim kurallarını içeren tahkim türleri aşağıda belirtilmiştir.

• ICC, Uluslararası Ticaret Odası Kuralları,
• LCIA, Londra Uluslararası Tahkim Mahkemesi Kuralları,
• ICDR, Amerikan Tahkim Derneği Uluslararası Uyuşmazlık Çözüm Merkezi’nin Kuralları,
• SIAC, Singapur Uluslararası Tahkim Merkezi’nin Kuralları,
• HKIAC, Hong Kong Uluslararası Tahkim Merkezi’nin kuralları,
• ICSID, Dünya Bankası Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi’nin Kuralları,
• UNCITRAL, Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu Kuralları,
• SCC, Rusya da yer alan işletmeleri içeren Stockholm Ticaret Odası Kuralları gibi.

Nerdeyse bütün ülkelerde tahkim kurulunun kuralları çerçevesinde uyuşmazlıklar çözülebilmektedir. New York Sözleşmesi olarak bilinen, 07 Haziran 1959 tarihinde yürürlüğe giren anlaşma ile tahkim kuralları, birçok ülkede uygulanabilir niteliktedir. Hatta geleneksel mahkeme kararlarının yerine de kullanılabilmektedir.

Uluslararası Tahkim Ne Demektir?

Uluslararası Tahkim ve Davaya Karşı Hangi Avantajları Vardır?

Ülkelerin geleneksel mahkeme davalarının dışında bir uyuşmazlığı ya da anlaşmazlığı çözebilmek için uluslararası tahkim kullanılmasındaki yararlar nelerdir?

Hep birlikte göz atalım:

• Tahkim kararlarından sınırlı temyiz başvurusu olduğu için uyuşmazlıkları geleneksel mahkeme davalarına göre daha hızlı çözebilmektedir.
• Uluslararası tahkim, geleneksel mahkeme davalarına göre daha ucuz olabilmektedir.
• Uluslararası tahkim, yerel mahkemelere göre daha kaliteli bir adalet sağlayabilmektedir. Yerel mahkemelerde davaların yoğun olması nedeni ile yasal kararların çıkmasına izin verilememektedir.
• Uluslararası tahkim kuruluna sektörde uzman olarak yer alan bir hakem seçimi için müşterilerde aktif olarak yer alabilmektedir.
• Uluslararası tahkim oldukça esnek bir yapıya sahiptir. Anlaşmazlıkları çözebilmek için her türlü uygun yolu denemektedirler.
• Uluslararası tahkim de taraflar işlerinin sürekliliğini sağlamak üzere gizli olmaları kendi yararlarına olacaktır.
• Uluslararası tahkim tarafsız olarak çalışmakla yükümlüdür. Çünkü sınır dışı işlemler adına oldukça önem arz etmektedir. Aksi takdirde ‘ev mahkemesi’ avantajını kullanması dezavantaj haline dönüşür.
• Kimi ülkelerde ise, tahkim kurullarında yer alan hakemlerin bağımsız olarak hükmetmesine izin verilmez.

Bu avantajların sayesinde ve Uluslararası Tahkim avukatlarının da desteği ile müvekkillerinin istekleri doğrultusunda davaya ilişkin iddialar, tahkim kuruluna sunulmak üzere hazırlanır. Tahkim avukatları kendi ülkelerinin dışındaki ülkelerin gerek kültür gerek ise hukuk kurallarına dair, bilgilere hakim olması gereklidir. Aksi takdirde sorunlarınıza çözüm bulunabilmesi için yardımcı olamazlar.