Miras paylaşımı ile alakalı aile arası bir durum olduğunda, mirasın nasıl paylaşılacağını hukuka uygun olarak bilmek için; kanuna göre miras paylaşımı konusunu tam anlamıyla anlamak gerekir. Miras paylaşımı; genel olarak ailenin üst soylarından alt soylarına ve yan soylarına olacak şekilde gerçekleşirken, bazı durumlarda da alt ve yan soylardan üst soylara da gerçekleşebilir.
Mirasın nasıl paylaşılacağı konusunda hukuki olarak bazı durumlar mevcuttur ve miras bu durumların değerlendirilmesiyle yapılır. Konu hakkında; kanuna göre miras nasıl paylaştırılır, hak iddia edebilecek kişiler kimlerdir, miras paylaşımı sonrası hangi durumlarda miras yeniden paylaştırılmalıdır, konuları bilinmelidir.
Kanuna Göre Miras Paylaşımı Nasıl Olmalıdır?
Kanun çerçevesinde belirlenmiş olan bir miras paylaşımı vardır. Uygun çerçevede yapılacak olan miras paylaşımı için, ilk olarak mirasın kimden kalacağı tespit edilmelidir. Eğer dördüncü veya üçüncü derece üst soydan kalan bir miras söz konusu olursa; alt soyda bulunan kişilerin tamamı ve yan soyda olan kişilerin tamamı miras üzerinde hak sahibi olabilir. Ancak ikinci dereceden veya doğrudan birinci dereceden bir yakından kalan miras söz konusu olursa, paylaşım yalnızca eş veya çocuklar arasında gerçekleşecek şekilde mahkeme tarafından yapılır.
Ancak miras paylaşımı konusunda bazı özel durumlar vardır ve hukuki olarak bu durumlar, kanuna göre miras paylaşımı yapılmasını doğrudan etkiler. Gaiplik ve ölüm karinesi kararları, bir insanın hayatta olmamasına veya bulunamamasına karar verildiği zaman mahkemeler tarafından alınan kararlardır. Bu kararalar alındıktan sonra, hakkında yok hükmü bulunan kişi mirastan fayda sağlayamaz.
Ancak; miras paylaşımı yapıldıktan en geç on yıl geçecek şekilde gaip olan kişi gelirse, miras paylaşımı söz konusu olsa dahi yeniden hak iddia edebilir. On yıl olarak belirlenen zaman aşımının dolması halinde ise mahkeme kararıyla bir miktar miras alabilir. Kişinin kendi mal varlığının miras olarak paylaştırılması sağlanmış olsa dahi, gaiplik ve ölüm karinesi halinde paylaşım bu şekilde gerçekleşir.
Kanuna Göre Miras Paylaşımı Neye Göre Yapılır?
Kanuna göre yapılacak olan miras paylaşımı durumlarında, mahkemeler ve insanlar tarafından değerlendirmeye tabi tutulan farklı etkenlerin varlığı bilinmelidir. İlk olarak, paylaşılmak istenen mirasın ne olduğu ve bu mirasın ederinin ne olduğu bilinmelidir. Daha sonra, miras bırakan kişi tarafından bir vasiyetin olup olmadığına bakılır ve eğer vasiyet varsa mirasta gizli hakkı olabilecek evlatların varlığı değerlendirilir.
Bunun yanı sıra, mirasın paylaşılacağı kişi sayısının kaç olduğu (Kişi sayısı olarak yapılacak değerlendirmelerde, alt soylarda bulunan insanlar evlenmişse eğer; her aile bir kişi olarak hesap edilir.), mirastan hak talep etmek istemeyen kişilerin varlığı gibi unsurlar, miras paylaşımı üzerinde değişikliğe neden olabilir.
Kanuna Göre Miras Paylaşımı Ne Kadar Sürede Olur?
Kanun çerçevesinde yapılacak olan miras paylaşımı için, etkenlerin çeşitli olması da değerlendirilerek bir zaman gerektiği bilinmelidir. Miras bırakılan mal varlığının miktar olarak çok olması veya az olması, mirastan fayda sağlaması beklenen kişi sayısının ne kadar olduğu gibi faktörler; miras paylaşımının ne kadar süre içerisinde mahkeme tarafından veya insanlar tarafından tamamlanacağını belirler.
Benzer şekilde, mirastan fayda sağlaması beklenen veya miras bırakan kişi hakkında; gaiplik kararı, ölüm karinesi gibi ciddi mahkeme kararlarının olması da miras paylaşım sürelerini etkiler. Her iki karar alındığı zaman da gaip olan kişinin gelme ihtimaline karşı ve zaman aşımının devreye girmesi için mahkeme tarafından on yıl bekleme süresi verilir. Bu süre içerisinde miras paylaşımı yapılmadığı bilinmelidir. Eğer gaip hala gelmiyorsa, on yıl sonrasında miras paylaşımı tamamlanır.