Kamulaştırma Davası Nedir?

Kamulaştırma işlemleri ile devlet kamu yararı gerekçesi ile mülkiyet üzerinde kişi sahipliğinin rızası dışında sonlandırılması işlemleridir. Kamulaştırma işlemlerinde, işlemi yapan kurum, mülkiye sahibine bedelini öder ve taşınmaz malların yeni hak sahibi olur. Kamulaştırma davası nedir? Mülkiyet sahibi kamulaştırma işlemleri ile ilgili kendisine tebliğ yapıldıktan 15 içerisinde, idareye başvuruda bulunmaz ya da pazarlık masasından anlaşmadan kalkarsa idare, Asliye Hukuk Mahkemesine kamulaştırma bedel tespiti için dava açmaktadır. Bu dava kamulaştırma davasıdır.

Kamulaştırma Şartları

Kamu yararı gerekçesi ile kişinin mülkiyetinin bedeli ödenmek şartıyla idare sahipliğine geçebilmesi için bazı şartların oluşması gerekiyor.

Bu şartlar şunlardır;

• Kamulaştırmanın yetkili idare tarafından yapılması,
• Kamulaştırmanın zorunlu olabilmesi için kamu yararının bulunması,
• Kamulaştırma yapılabilmesi için konunun özel mülkiyete ait taşınmaz olması,
• Kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi ve peşin ödenmesi,
• Kamulaştırma işlemlerinin yasaya uygun yapılması,

Bu şartlar dahilinde kamulaştırma yapılabilmektedir. Kamulaştırma davası nedir? Kamulaştırma davasını yetkili idare açabilmekte ve amacı bedel tespit ve tescil talebidir.

Kamu Yararı Kararı

Kamulaştırma işlemleri, Kamulaştırma Kanununun 5. Maddesinde belirtilen kamu kurum ve idareleri tarafından yapılabilmektedir. Kamu yararı kararını, kanunun yetki verdiği kurumlar tarafından belirlenebilmektedir. İlgili maddede belirtilen idare ve kurumlar dışında hiçbir kurum kamu yararı kararı veremez. Kamu yararı kararını, kamulaştırma ile ilgili bakanlık, köy ihtiyar kurulu, belediye encümeni, il daimi encümeni, il idare kurulu, yükseköğretim kurulu, ilçe idare kurulu yetki ve sorumluluk alanlarına göre karar verirler.

Kamulaştırma Öncesi Yapılacak İşlemler

Kamulaştırma yapacak olan yetkili idare, özel mülkiyetli taşınmaz mallar üzerinde sınır belirleme ve yüzölçümü yaparak plan hazırlar. Kamulaştırma yapılacak yerdeki taşınmazlarla ilgili tapu kayıt tespitleri yapılır. Tapu kayıtlarına göre mülkiyet sahipleri belirlenir ve yapılacak kamulaştırma işlemleri ile ilgili taraflara tebligat gönderilir. Kamulaştırma işlemleri sonrasında, kamulaştırma bedeli tespiti ve tescil işlemleri ile ilgili hukuki süreç başlatılabilecektir.

Kamulaştırma Davası

Yetkili idare, kamulaştırma işlemleri için tapu sicil kaydına şerh verir. Bu işlemlerden altı ay içerisinde, mahkemeye dava açarak bedel tespiti ve tescil işlemlerinin yapılmasını isteyecektir. Kamulaştırma şerh işlemleri için ilgili gayrimenkulün bulunduğu tapu dairesine yapılmaktadır. Mahkeme tarafından şerh belgesi ibrazı edilmediğinde, şerh tapu dairesi tarafından işleme gerek kalmadan kendiliğinden silinecektir. Süresinde silinmeyen tapu şerh işlemleri ile ilgili kişiler, idare aleyhine dava açma haklarını saklı tutmaktadır.

Tapusu Olmayan Yerlerin Kamulaştırılması

Kamulaştırma yapmaya yetkili olan idare, tapu kaydı olmayan ve kadastro yapılmamış yerlerin tespiti için mülki amire başvurur ve işlemlerle ilgili bilirkişi seçilmesini ister. Bilirkişi belirleme işlemlerinde iki asıl ve iki yedek olmak üzere dört kişilik bilirkişi heyeti belirlenir. Mülki idare amiri, bilirkişi belirlemelerini 8 gün içerisinde yapar ve bu kişilerin Sulh Hukuk Mahkemesinde yemin ederek görev yapmalarını sağlar. Tapu kaydı olmayan yerlerin tespiti yapılırken, iki bilirkişi, muhtar ya da vekili, ihtiyar kurulundan iki üye görev yapmaktadır.

Uzlaşma Komisyonu

İdare kurumları, kamulaştırma davaları ile kamulaştırılacak yerlerin tespitini ve bedel belirlemesini yaptırabiliyor. Kamulaştırma işlemine konu olan taşınmazın sahiplerine, davet mektupları uzlaşma komisyonu tarafından gönderilmektedir. Taşınmaz sahipleri, tebliğ yapıldıktan sonra 15 gün içerisinde idareye başvuru yapar ve anlaşma görüşmelerinin yapılmasını isteyebilmektedir. Uzlaşma komisyonu ile taraflar arasında, taşınmazın devri, bedeli, başka bir taşınmaz ile takası gibi konularda görüşmeler yapılabilmektedir. Uzlaşma komisyonu kararına göre idare kırk beş gün içerisinde belirlenen bedeli ödemeye hazırlanır, ödeme yaparak tapu kayıt devir işlemlerinin yapılmasını sağlar.