Şikayet Hakkı ve Şikayetten Vazgeçme

Şikayet Hakkı ve Şikayetten Vazgeçme
02.12.2020
4.543

Şikayete bağlı suçlarda soruşturmanın başlatılması ve ceza davasının açılması suçtan zarar gören kişinin yasal süre içinde yargı mercilerine başvurarak şikayetçi olduğunu bildirmesine bağlıdır. Böyle bir şikayet gerçekleşmezse soruşturma açılmaz. Soruşturma ve kovuşturma aşamalarında şikayetten vazgeçilirse yargılamaya devam edilmez. Peki, Şikayet Hakkı ve Şikayetten Vazgeçme davası nedir?

Şikayetçi ve Katılan Kelimelerinin Ceza Hukukundaki Anlamı Nedir?

Şikayetçi, bir suçtan zarar gören ve şüphelinin yargılanması ve cezalandırılması için yargı makamlarına başvuran kişidir. Şikayetçi eski ceza kanunumuzda müşteki olarak nitelendirilmekteydi. Halen bu kelimenin kullanıldığına da rastlanabilir.

Şikayetçinin suçtan zarar gördüğü konusunda savcılık makamı tarafından yeterli kanaat oluşursa iddianame düzenlenir ve ceza davası açılır. Bu dava sürecinde müşteki davaya katılmak istediğini beyan ederse katılan sıfatı kazanır. Eski ceza kanunumuzda katılan yerine müdahil kelimesi kullanırdı. Uygulamada hala bu kelime de kullanılmaktadır.

Şikayet Hakkı ve Şikayetten Vazgeçme

Şikayet Hakkı ve Şikayetten Vazgeçme

Şikayet Hakkını Kullanma Süresi

Şikayet hakkının kullanılması için TCK md. 73/1 hükmüne göre kesin bir süre belirlenmiştir. Şikayet hakkının kullanılması için suç konusu fiilin ve failin bilinmesi gerekecektir. Bu nedenle şikayet süresi bu iki hususun da öğrenildiği andan itibaren başlar ve altı aylık bir dönemi kapsar.

Altı aylık süre hak düşürücü süredir. Yani bu süre içinde şikayet hakkı kullanılmazsa hak kaybı olur ve artık şikayette bulunulamaz. Fiil ve fail farklı zamanlarda öğrenilmişse son öğrenme tarihinde süre başlar.

Eğer fiil ve fail geç öğrenilmişse ve suçun cezalandırılması için kanunda belirlenen zamanaşımı süresi dolmuşsa da şikayette bulunma hakkı düşer. Mesela bir suç için kanunda 10 yıllık zamanaşımı belirlenmişse ve bu süre dolduktan sonra fiil ve fail öğrenilmişse artık şikayette bulunulamaz.

Nasıl Şikayetçi Olunur?

Bulunulan il ve ilçedeki cumhuriyet başsavcılığı makamına yazılacak bir dilekçe ile şikayet konusu fiil, fiili işleyen kişi ile ilgili isim, adres, TC kimlik numarası gibi ulaşılabilen bilgiler ve şikayetçi olunduğuna dair açık ifadeler savcılığa sunulabilir.

Savcılık makamı dışında polis ve jandarma gibi kolluk kuvvetlerine başvurularak da şikayet hakkı kullanılabilir. Buralarda şikayet konusu fiil ve fail hakkındaki beyanların yer aldığı bir ifade tutanağı düzenlenecek ve yine savcılık makamına gönderilecektir.

Dilekçede ya da kolluk ifadesinde varsa dayanılan deliller bildirilmelidir. Savcılık yapılan şikayetle ilgili bir soruşturma dosyası açar, gerekli delilleri toplar ve suçun varlığına dair yeterli şüphe oluşursa iddianame hazırlar. İddianamenin ilgili ceza mahkemesi tarafından kabulü ile ceza davası açılmış olur.

Şikayetten Vazgeçme Hakkı

Takibi şikayete bağlı suçlarda savcılık kendiliğinden harekete geçemeyeceği gibi soruşturma ve kovuşturma aşamasında şikayetten vazgeçme beyanı olursa soruşturma konusuz kalır ve dava açılmışsa o dava düşer. Eğer şikayet konusu fiil birden fazla kişi tarafından işlenmişse bir kişi hakkında şikayetten vazgeçilmesi diğer failleri de etkileyecektir.

Savcılığın re’sen soruşturma başlatabileceği suçlarda durum farklıdır. Bu tip suçlar için bir fail hakkında şikayetten vazgeçilse dahi diğerleri hakkında yargılama devam edecektir. Takibi şikayete bağlı bir suç konusu fiil hakkında şikayetten vazgeçildiğinde soruşturma ve dava dosyası kapanır. Şikayetçinin aynı fiil hakkında tekrar şikayette bulunması, kapanan dosyaları yeniden açtırması mümkün değildir. Yani şikayetten vazgeçmeden vazgeçme hukuken mümkün değildir.

Ancak söz konusu fiil, şikayete bağlı bir suç dışında savcılığın re’sen harekete geçmesini gerektirecek bir suçu oluşturuyorsa vazgeçme olsa dahi yargılama devam edecektir. Şikayetten vazgeçme hakkı yargılamanın her aşamasında kullanılabilir. Kolluk ve savcılık aşamalarında şikayetten vazgeçilebileceği gibi dava açıldıktan sonra da vazgeçme mümkündür. Hatta yerel mahkeme kararını verip dosya istinaf ve temyiz aşamalarında iken de şikayetten vazgeçilebilir. Karar kesinleştiğinde artık bu hak da bitmiş olur.

Ziyaretçi Yorumları (1)
  1. Mevra dedi ki:

    Merhabalar. Ben 3 gün önce eşimden şikayetçi oldum. Beni darp etti diye. Ama şikayetci olunca cezaevinde yatıyormuş bunu bana söylemediler. Sadece uzaklaştırma oluyor dediler. Bende ona dayanarak şikayetçiyim dedim. Ama sonra eşimle barıştık ve ben cezaevinde yatmasını asla istemiyorum. Bu yüzden şikayetimi geri çekmek istiyorum. Ne yapmalıyım. Ne yapmam gerekiyor. Nereye başvurmam veya aramam gerekiyor.

Whatsapp
Av. Ramazan Sertan Safsöz
Av. Ramazan Sertan Safsöz
Merhaba, size nasıl yardımcı olabiliriz?
Önemli Not: Sitede yer alan makalelerde yer alan bilgilerin doğrudan doğruya kişiler tarafından kullanılması sakıncalıdır. Bilgi, ipucu ve Yargıtay kararlarına ilişkin anlatımlar sadece tavsiye niteliğinde olup işbu anlatımlara dayanarak davaların asaleten takip edilmesi kesinlikle . İster ceza ister özel; hukukun her alanında olursa olsun davalarınızı alanında uzman ve tecrübeli bir avukat ile takip etmenizi öneririz. Avukatlık hizmetinin bir güven ilişkisi içermesi nedeniyle gerekli değerlendirmeyi bizzat kendiniz yapıp, sağda solda yazan "İzmir'in en iyi avukatı" gibi emarelere itibar etmeyiniz.